ΦΩΝΕΣ
ΡΗΜΑΤΩΝ
Στην
ελληνική γλώσσα υπάρχουν πάρα πολλά ρήματα, με τα οποία δηλώνουμε τι κάνουμε, π.χ. τρέχω, γελώ, αδικώ, σφυρίζω, ανεβαίνω, κοιμάμαι, ντύνομαι, φιλιέμαι, περιποιούμαι κ.τ.λ.
Παρατηρώντας όλα αυτά τα ρήματα
διαπιστώνουμε ότι στο α' ενικό πρόσωπο του ενεστώτα (δηλ. εγώ τώρα...)
τελειώνουν σε δύο μόνο καταλήξεις:
· στην κατάληξη-ω, π.χ. τρέχω, ζω, αδικώ, σφυρίζω, ανεβαίνω
·στην κατάληξη -μαι, π.χ. φαίνομαι,έρχομαι, κοιμάμαι, ντύνομαι, φιλιέμαι, περιποιούμαι
Για να μπορούμε, λοιπόν, να τα
μελετάμε πιο εύκολα, χωρίζουμε τα ρήματα σε δύο μεγάλες κατηγορίες, ανάλογα με
την κατάληξή τους. Τις κατηγορίες αυτές τις ονομάζουμε φωνές.
Στην ενεργητική φωνή
ανήκουν όσα ρήματα έχουν στο α'
ενικό του ενεστώτα κατάληξη -ω
στην παθητική φωνή
ανήκουν όσα ρήματα έχουν κατάληξη στο α'
ενικό του ενεστώτα σε -μαι.
ΠΡΟΣΟΧΗ
Πολλά ρήματα τα συναντάμε και στις δυο φωνές,
π.χ. γράφω – γράφομαι, μιλώ – μιλιέμαι.
Υπάρχουν ρήματα που τα
συναντάμε μόνο στην
ενεργητική φωνή, π.χ. ζω, ξυπνώ, τρέχω
Υπάρχουν ρήματα που τα
συναντάμε μόνο στην
παθητική φωνή, π.χ. έρχομαι, φαίνομαι.
Πώς
βρίσκουμε σε ποια φωνή ανήκει ένα ρήμα;
Αν μας δοθεί ένας τύπος του
ρήματος που δεν είναι στο α' ενικό του ενεστώτα, τότε εμείς, για να καταλάβουμε σε ποια
φωνή ανήκει, το μεταφέρουμε στο α' ενικό του ενεστώτα.
ΣΥΖΥΓΙΕΣ
ΡΗΜΑΤΩΝ
Όσα ρήματα
κλίνονται κατά τον ίδιο τρόπο αποτελούν μια συζυγία.
Έτσι, τα
ρήματα χωρίζονται σε δύο
συζυγίες,στην α΄ και β΄ συζυγία.
Στην α΄ συζυγία ανήκουν
τα ρήματα που στον ενεστώτα δεν τονίζονται στην κατάληξη.
Άρα, όσα ρήματα έχουν
κατάληξη ενεστώτα ενεργητικής φωνής –ω ,
και παθητικής φωνής –ομαι όπως ακούω
/ ακούομαι
Στη β΄ συζυγία ανήκουν τα
ρήματα που στον ενεστώτα τονίζονται στην κατάληξη
Έχουν,
άρα, κατάληξη ενεστώτα ενεργητικής φωνής –ώ και παθητικής φωνής ιέμαι και -ούμαι όπως αγαπώ / αγαπιέμαι, θεωρώ / θεωρούμαι
