Οι προτάσεις ανάλογα
με τη σχέση τους προς τις άλλες χωρίζονται σε:
Ανεξάρτητες (κύριες), που έχουν δηλαδή ένα ολοκληρωμένο
νόημα
και μπορούν να
σταθούν μόνες τους στο λόγο.
π.χ.: Θα αγοράσω ένα
φόρεμα.
Εξαρτημένες (δευτερεύουσες), που το περιεχόμενό τους αποκτά
νόημα σε σχέση με
μια άλλη πρόταση και δε στέκονται μόνες τους στο
λόγο. Εισάγονται πάντα
με κάποιον σύνδεσμο, αντωνυμία, μόριο ή
αναφορικό επίρρημα.
π.χ.: ... ότι έφτασα
στη δουλειά.
Οι εξαρτημένες προτάσεις
διακρίνονται σε:
Ονοματικές:
Ειδικές (εισάγονται με: ότι, πως, που)
Βουλητικές (εισάγονται με: το μόριο να)
Ενδοιαστικές (εισάγονται με: μη(ν), μήπως)
Πλάγιες Ερωτηματικές (εισάγονται με: αν, μη(ν),
μήπως, μην
τυχόν, τι, ποιος, πόσος,
πού, πότε, άραγε, τάχα)
Αναφορικές (εισάγονται με: αναφ. αντ. ο οποίος,
όποιος, όσος,
ό,τι, οσοσδήποτε, οποιοσδήποτε,
οτιδήποτε)
Επιρρηματικές:
Τελικές (εισάγονται με: να, για να)
Αιτιολογικές (εισάγονται
με: ότι, πως, που)
Αποτελεσματικές (εισάγονται
με: ώστε, που)
Χρονικές (εισάγονται με: όταν, σαν, ενώ, καθώς,
μόλις, αφού,
αφότου, πριν, προτού,
ώσπου, ωσότου, όποτε, άμα)
Εναντιωματικές (εισάγονται με: ενώ, μολονότι, αν
και, παρόλο
που, και ας, παρ' ότι)
Παραχωρητικές (εισάγονται
με: και αν, και να, που να)
Υποθετικές (εισάγονται με: αν, εάν, σαν, άμα)
Αναφορικές (εισάγονται με: αναφ. επιρρ. όπως, όπου,
όποτε,
όσο, οπουδήποτε, οποτεδήποτε)
