Με πόσους
τρόπους συνδέονται οι προτάσεις;
Οι προτάσεις στα νέα ελληνικά,
συνδέονται με τρεις
τρόπους μεταξύ τους:
1. με ασύνδετο σχήμα
2. με παρατακτική σύνδεση
3. με υποτακτική σύνδεση
Τι είναι
το ασύνδετο σχήμα
Στο
ασύνδετο σχήμα οι προτάσεις δε συνδέονται
μεταξύ τους· απλώς
μπαίνει η μία δίπλα στην άλλη και χωρίζονται
με κόμμα.
Τι είναι η
παρατακτική σύνδεση;
Στην
παρατακτική σύνδεση οι
προτάσεις παρατάσσονται, δηλ. μπαίνουν η μία δίπλα στην άλλη, και συνδέονται μεταξύ τους με συνδέσμους, τους παρατακτικούς συνδέσμους.
Τι είναι η
υποτακτική σύνδεση;
Στην
υποτακτική σύνδεση μια δευτερεύουσα πρόταση υποτάσσεται σε μια κύρια πρόταση ή
σε μια άλλη δευτερεύουσα πρόταση και συνδέονται με τους υποτακτικούς συνδέσμους.
ΠΡΟΣΟΧΗ: Για να μάθουμε να
διακρίνουμε εύκολα αν η σύνδεση των
προτάσεων είναι παρατακτική ή υποτακτική, θα πρέπει να ξέρουμε καλά τους
συνδέσμους.
Η παρατακτική σύνδεση
γίνεται µε τους παρατακτικούς
συνδέσμους:
1. συμπλεκτικοί: και (κι),
ούτε, μήτε, ουδέ, μηδέ
2. αντιθετικοί: αλλά, μα,
όμως, παρά, μόνο, ωστόσο, εντούτοις, μάλιστα, ενώ,
μολαταύτα,
εξάλλου, μολονότι
3. Διαχωριστικοί ή διαζευκτικοί: ή, είτε
4. συμπερασματικοί: λοιπόν, άρα,
επομένως
5. επεξηγηματικός: δηλαδή
Η υποτακτική σύνδεση
γίνεται με τους παρακάτω υποτακτικούς
συνδέσμους:
1. Ειδικοί: ότι, πως,
που (ειδικές
προτάσεις)
2. Τελικοί: να, για
να (τελικές προτάσεις)
3. Χρονικοί: όταν,
καθώς, αφού, αφότου, ενώ, πριν, πριν να, προτού, ώσπου,
ωσότου, όποτε (χρονικές προτάσεις)
4. Αιτιολογικοί: γιατί,
διότι, επειδή, αφού (αιτιολογικές προτάσεις)
5. Υποθετικοί: αν, εάν,
άμα (υποθετικές προτάσεις)
6. Αποτελεσματικοί: ώστε,
ώστε να, που (αποτελεσματικές προτάσεις)
7. Διατακτικοί: μήπως,
μη(ν) (διστακτικές
ή ενδοιαστικές προτάσεις)
