Η Κυρά Σαρακοστή, ένα από
τα παλαιότερα ελληνικά έθιμα για τη μεγάλη γιορτή της Ορθοδοξίας, το Πάσχα,
ήταν ένα αυτοσχέδιο ημερολόγιο που μετρούσε τις εβδομάδες της Μεγάλης
Σαρακοστής, η επίσημη έναρξη της οποίας είναι η Καθαρά Δευτέρα.
Στις περισσότερες περιοχές του ελλαδικού χώρου
ήταν μια χάρτινη ζωγραφιά που απεικόνιζε μια γυναίκα με φαρδιά φούστα, μ’ έναν
σταυρό στο κεφάλι, με σταυρωμένα χέρια λόγω προσευχής, χωρίς στόμα λόγω
νηστείας, και με επτά πόδια που αντιστοιχούσαν στις επτά εβδομάδες της Μεγάλης
Σαρακοστής.
Κάθε Σάββατο που περνούσε, μετά την Καθαρά
Δευτέρα, της έκοβαν και από ένα πόδι και έτσι ήξεραν πόσες βδομάδες απέμεναν
μέχρι το Πάσχα. Το Μεγάλο Σάββατο έκοβαν και το τελευταίο της πόδι και το
κομμάτι αυτό χαρτί το έκρυβαν σ’ ένα ξερό σύκο από αυτά που είχαν αποξηράνει το
καλοκαίρι ή στο ψωμί που έψηναν για το βράδυ της Ανάστασης.
Όποιος έβρισκε το χάρτινο πόδι της Κυράς
Σαρακοστής στη φέτα του ψωμιού που τού αναλογούσε ή στο σύκο που έπιανε από το
καλάθι, πίστευαν πως θα ήταν καλότυχος, θα του έφερνε τύχη, γούρι.
Σε πολλά άλλα μέρη της Ελλάδας η Κυρά
Σαρακοστή ήταν φτιαγμένη από ζυμάρι με αλεύρι, αλάτι και νερό.
Οι επτά (7) εβδομάδες (κάθε βδομάδα και
γιορτή) της Μεγάλης Σαρακοστής είναι οι ακόλουθες:
1η Κυριακή
της Ορθοδοξίας
2η Κυριακή
του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά
3η Κυριακή
της Σταυροπροσκυνήσεως
4η Κυριακή
του Αγίου Ιωάννη της Κλίμακας
5η Κυριακή
της Οσίας Μαρίας της Αιγυπτίας
6η Κυριακή
των Βαΐων
7η Κυριακή
του Πάσχα
